W 1915 żyło w Puszczy 785 żubrów. Gdy w sierpniu 1915 roku do Białowieży wkroczyło niemieckie wojsko, żubry przyzwyczajone do ludzi, nie uciekały. Jedno ze stad na widok oddziału stało spokojnie i przyglądało się, jednak gdy żołnierze zaczęli się nachalnie zbliżać, żubry zaatakowały ich. Niemcy użyli karabinów maszynowych i zabili kilkadziesiąt osobników. Pod koniec sierpnia dowództwo wojsk niemieckich, pod naporem naukowców, zakazało strzelania do tych zwierząt. W 1917 roku żyło już tylko 121 osobników.
Zaledwie 9 żubrów przetrwało wojnę w Puszczy Białowieskiej.
Na początku 1919 roku władze polskie postanowiły wysłać do Białowieży komisję, której zadaniem było odnalezienie i zorganizowanie ochrony pozostałych przy życiu żubrów.
19 kwietnia 1919 roku uczestnicy wyprawy natrafili na ciało świeżo zabitego żubra. Był to ostatni ślad żubra nizinnego, jaki znaleziono na wolności.
![Wykres liczby żubrów](/obrazy/pliki/historia-zubra/wykres-liczby-zubrow-przed-wygineciem.jpg)
Wydawało się, że los żubra został przesądzony.
Jednak szanse na uratowanie gatunku wzrosły, gdy okazało się, że żyje jeszcze kilkadziesiąt żubrów. Na przełomie XIX i XX wieku sprzedano lub podarowano je do różnych ogrodów zoologicznych, parków i zwierzyńców Europy.
Przyrodnicy z kilku krajów postanowili ratować gatunek.