Herby z żubrem

Polskie herby szlacheckie z żubrem

WIENIAWA

Przedstawia czarną głowę żubra z pierścieniem w nozdrzach w polu złotym. Głównie spotykany w Wielkopolsce. Najstarsza pieczęć z tym herbem pochodzi z 1382 roku. Z rodzin tego herbu największe znaczenie mieli: Broniszowie, Długoszowie, Leszczyńscy, a na Litwie Białłozorowie i Jundziłłowie.

Z herbem tym związana jest legenda o rycerzu imieniem Lastek. Będąc na polowaniu z księciem morawskim, Lastek własnoręcznie schwytał żubra, łapiąc go za rogi. Następnie włożył mu w nozdrza pierścień z dębowej gałęzi i przyprowadził księciu. Gdy na chwilę oddał żubra innemu rycerzowi, zwierzę wyrwało się, a Lastek zmuszony był mieczem odciąć żubrowi głowę. Za ten bohaterski czyn Lastek otrzymał ziemię i herb.

POMIAN

Przedstawia czarną głowę żubra przeszytą mieczem w polu złotym. Głównie spotykany w Wielkopolsce i na Kujawach, na Litwę przeniesiony podczas unii w Horodle w 1413 roku. Znany z pieczęci od 1306 roku, w zapiskach sądowych wymieniony najwcześniej w 1402 roku. Wśród rodzin pieczętujących się tym herbem największe znaczenie osiągnęli: Brudzewscy, Grabińscy, Łubieńscy, a na Litwie Sakowiczowie.

Pochodzenie tego herbu jest ściśle związane z herbem Wieniawa. Legenda głosi, że herb ten nadano jednemu z Wieniawitów, który zabił swojego brata, dziekana gnieźnieńskiego, za zbyt rozwiązły tryb życia. Nazwa herbu pochodzić ma od wyrażenia Pomni nań.